Een glas wijn uit 4.100 voor JC?

Of: de zoektocht naar het beste glas rode wijn ooit?

Archeologen hebben bij opgravingen in een complex in het zuiden van Armenië, genaamd Areni-1,  in een grot, temidden van tientallen prehistorische graven, het oudste wijnbedrijf ter wereld blootgelegd. Een artikel in het Journal of Archaeological Science meldde dit 11 januari 2011. Volgens Gregory Areshian van de Universiteit van Californië en leider van de Armeense, Amerikaanse (UCLA) en Ierse (University College Cork) onderzoeksgroep, gaat het hier om de oudst bekende installatie waar wijn werd gemaakt.

Naast Areshian zijn ook Levon Petrosyan, Boris Gasparyan, en Ron Pinhasi (u ziet het al, allemaal bekende namen) gezamenlijk betrokken bij dit internationale project.

Het fonds hiervoor komt van National Geographic. Areshian wil overigens wel benadrukken dat er oudere getuigenissen bestaan van wijnconsumptie, maar deze ontdekking is volgens hem de eerste vondst van werkelijke wijnproductie. Met behulp van biochemische technieken als koolstofdatering was het mogelijk een droge rode wijn te identificeren die ruim 6.100 jaar geleden ontstaan moet zijn. Dat is ruim 1.000 jaar ouder dan eerder gevonden wijnpersen. Vermoedelijk behoorde de pers en de daaruit vloeinde wijn bij begrafenisriten, waarbij de rouwenden de wijn dronken. Het gaat hier om een relatief kleine installatie, die gebruikt zou zijn geworden tijdens dit ritueel. Voor de dagelijkse consumptie werd naar alle waarschijnlijkheid een veel grotere pers die in het dorp stond, gebruikt.

De wijnpers, een ondiepe uit klei gebakken bak, heeft een diameter van bijna 1 meter en zou een tiental liter sap uit geplette druiven hebben kunnen bevatten, waarschijnlijk werd het sap voor de wijn verkregen met behulp van de oudste techniek die wij kennen: het met de blote voeten treden van druiven.

Het toeval wil dat in hetzelfde complex de oudste lederen schoen ooit is gevonden. Dit zou een bevestiging kunnen zijn van dat met de blote voeten treden van de druiven!

Of gaat mijn fantasie nu met behulp van een mooi glas Malbec op de loop?

De wijnpers was zodanig gepositioneerd dat het sap direct een onderliggend vat in liep. De grot zou een perfecte opslagplaats voor wijn zijn: koel en droog. In de buurt van de oude wijnpers werden ook zaden, druivenpitten en restanten van druivenranken gevonden.  De gevonden zaden behoren tot een gedomesticeerd druivenras, beter bekend als de Vitis vinifera vinifera. De huidige Europese wijnindustrie gebruikt een ander type: de Vitis Vinifera L. Chemisch onderzoek wijst op sporen van druivensap en, gezien het feit dat er van koeling in die tijd geen sprake kon zijn, moet het sap zeker vergist zijn tot wijn, aldus Areshian. Daarnaast is het bekend dat de wijncultuur in de dorpen in de omgeving al bestond. De ontdekking omhelst ook een fermentatievat, wijnvaten, een drinkbeker en overblijfselen van planten. Op drie scherven van potten zijn restanten van malvidine gevonden. Een pigment dat onder andere in druiven voorkomt Malvidine is de beste chemische indicator dat er ooit wijn aanwezig geweest is.  Bovendien werden restanten van wijnsteenzuur gevonden, een organische verbinding die aanwezig is in druiven.

Bovenstaand artikel vind ik machtig interessant maar de werkelijke reden van het schrijven en plaatsen van dit artikel is onderstaand stukje tekst zoals ik het tussen het complete verhaal vond:

This is the world’s oldest known installation to make wine,” said Gregory Areshian, of the UCLA who helped lead the study. “The rich, red wines produced there are Merlots and Cabernet Sauvignons“. he said

Die uitspraak gaat mij helaas te ver. En dan doel ik op het gebruik van de namen van de “gevonden” druivensoorten Merlot en Cabernet Sauvignon. De naam Cabernet Sauvignon duikt pas op in het midden van de 18e eeuw. De Merlot kennen we weliswaar vanaf het begin van de eerste eeuw maar om er maar meteen van uit te gaan dat deze twee soorten al 4.000 jaar eerder als wijn gedronken werden?  Onderzoekers van de University of California in Davis weten te melden dat aan de hand van DNA-onderzoek is gebleken dat beide druiven voortgekomen zijn uit de Cabernet Franc. Dat zou dus impliceren dat deze druivenvariëteit nog ouder is. Professor Areshian had voordat hij deze zin sprak, beter even te rade kunnen gaan bij zijn collega Carole Meredith van de universiteit in Davis.

Tot slot, dat er in deze regio (over)consumptie van wijn plaats vond blijkt wel uit het feit dat op de nabijgelegen berg Ararat, notabene de hoogste berg in de buurt, ene Noah het voor elkaar kreeg juist daar zijn bekende Ark te laten stranden!

Tot zover . . .

Chris Koot

Bron: University of California – Los Angeles (2011, January 12). Chemical analysis confirms discovery of oldest wine-making equipment ever found. ScienceDaily. Van: http://www.sciencedaily.com­ /releases/2011/01/110111133236.htm

Dit bericht is geplaatst in Columns, Wijn met de tags . Bookmark de permalink.